Digilogue Summit '22

Digilogue Summit’in bu sene düzenlediği panellerin arasında, sanatsal araştırma ve üretimi, insan-teknoloji ilişkilerinin teorik ve pratik boyutlarına odaklanan akademisyen ve sanatçı Selçuk Artut, sanat ve etkileşim tasarımı arasındaki alanda çalışırken, ortaya çıkan dijital teknolojilerin yaratıcı potansiyellerini keşfetmek için algoritmalar, kodlama ve makine öğrenimi kullanan yaratıcı kodlayıcı ve ML sanatçısı Andreas Refsgaard, özellikle insanın sanat ve yaratıcılık algısı ile ilgilenen, makinelerin bu süreçleri artırabileceği veya taklit edebileceği yöntemleri araştıran sanatçı Mario Klingemann, metin ve teknolojinin kesişimini araştıran birinci nesil Kalmyk Amerikalı şair, sanatçı ve yapay zeka araştırmacısı Sasha Stiles’in yer aldığı Yapay Zeka ve Geleceğin Yaratıcı İnsan Potansiyeli başlıklı panelde; paralel gerçeklik üzerine gelecek teorileri ele alındı. Yapay zeka teknolojisinin günümüz dünyasında yaratıcılara ve sanatçılara sunduğu
yeni yollar ve fırsatların irdeleneceği konuşma, insan bilinci ve yapımı ürünlerle süren paralel gerçekler üzerine yeni bakış açıları ortaya konuldu.

İnsanlık için her zaman merak uyandıran ve büyüleyici bir kavram olan sanal gerçeklik, son yıllarda Metaverse konseptiyle hayatlarımıza dahil olmaya başladı. Metaverse insanlara dijital bir gerçeklik içinde varolma şansını sunarken, karakterini ve kişiliğini kendi tanımlama özgürlüğünü de sunuyor. Bu sanal gerçeklik dünyasında insan davranışının inceleneceği Metaverse'de İnsan Davranışı panelinde dijital sanatı ve davranış psikolojisini yakından takip eden akademisyen Levent Erden, CGI ve yapay zekayla çalışan görsel sanatçı ve yönetmen Enes Güç ve daha güvenli bir sanal dünya için çalışmalar yürüten ve Metaverse danışmanlığı yapan Nina Jane Patel yer aldı. Panelde insan davranışının sanal gerçeklik ortamına adaptasyon süreci, sanal ortamlarda değişen insan davranışları ve bu sanal ortamların geleceğini tartışıyor.

Web 3.0’ın görsel sanatlar alanında hayatımıza kattıkları öne çıksa da sanatın birçok alanında farklı değişimlere yol açtığı göz ardı edilemez. Bu alanlardan biri ise müzik. Yıllar boyu gelişmenin, evrilmenin ve izleyiciye ulaşmanın farklı bir yolunu bulan müzik, Web 3.0 ile yeni bir dağıtım modeline mi geçiyor? Medya, müzik ve etkinlik sektörlerinde deneyimli olan gazeteci Alper Bahçekapılı moderatörlüğünde, müzik yapımcısı ve sanatçı olan Yasin Vural (VEYasin) ve sanatçı Kaitlyn Davies’in yer alacağı ‘Web 3.0 ve Müzik Endüstrisinin Yeni Çağı’ panelinde müzik endüstrisinin Web 3.0 ile yaşadığı değişimler bu değişimlerin sektör üreticilerinin üzerindeki etkisi ele alındı.

Günümüzde kulağa progresif bir kavram gibi gelen yaratma eylemi, son yıllarda beraberinde getirdiği yıkımlarla da çok konuşuluyor. İnsanlık kendi yararına üretmeye ve yaratmaya devam ederken, doğadan almaya ve doğal olanı yıkmaya devam ediyor. Sanat ve sanatın yaratım süreci de bir istisna değil. Sürdürülebilirlik konusuna odaklanacak olan ve sosyal inovasyon platformu imece’nin moderatörlüğünde gerçekleşecek olan Yeşil Yaşama Sanatı: Yeşil Bir Ayak İzi Küratörlüğü panelinde sanatçılar ve yaratıcılar olarak yeşil bir ayak izi oluşturmanın önemi ve incelikleri tartışıldı. imeceLAB yöneticisi Zeynep Çelik, sanatçı, tasarımcı ve eğitmen Bager Akbay, sanatçı Meltem Şahin ve sanatında ekonomi ile doğa arasındaki kesişmeleri ele alan sanatçı Elmas Deniz ile birlikte gerçekleşecek panelde üretirken daha sürdürülebilir bir yaklaşım nasıl olmalı sorusuna ve daha sürdürülebilir bir sanat için yeni yollar keşfetmeye odaklandı.

Andreas Refsgaard, “Eğlenceli Makine Öğrenimi” isimli masterclass’inde, makine öğreniminin, sanatsal pratiğin ayrılmaz bir parçası haline gelişini ve bu araç ve tekniklerin sonsuz yaratıcı olanaklara sahip, vazgeçilmez bir fırsat olduğunu gösteren üretim pratiğinin realizasyonunu sunuyor.

Salt Araştırma ve Programlar ekibinden Amira Akbıyıkoğlu Sezin Romi ve Fatma Çolakoğlu'nun katılımıyla gerçekleşen sohbette kurumun 2020’den bu yana yürüttüğü Türkiye’de performans araştırmasına odaklanarak; arşiv, sergi ve web sitesi üzerinden sunulan projenin çıkış noktası, arşivlerin nasıl derlendiği ve erişime açılacağı, Sahnede 90’lar sergisine katkısı ele alınıyor. Arşivci ve programcı perspektifinden sürecin tartışmaya açılacağı sohbette araştırmanın görselleştirilmesi, performansın kayıt altına alınması ve dijitalleştirilen arşivlerin yeni bir web sitesinde bir araya getirilmesi ile Salt Araştırma’da kamuya açılma süreçleri değerlendiriliyor.

Digilogue Summit programı kapsamında , film ve televizyon endüstrisi için hayali geleceğimizin şehirlerini, mekanlarını ve sahnelerini görselleştiren mimar ve yönetmen Liam Young’ın ‘Planet City and the Return of Global Wilderness’ adlı canlı performansı yer alıyor. İnsanoğlu yüzyıllarca süren kolonizasyon, küreselleşme ve bitmeyen ekonomik çıkarmanın ardından, dünyayı hücre ölçeğinden tektonik plakaya kadar yeniden yarattı. 10 milyar insanın dünyanın geri kalanını küresel ölçekli bir vahşi doğaya teslim ettiği ve dünyanın tüm nüfusu için hayali bir şehirde bir bilim kurgu safarisindeki yaşamı ele alınıyor.

‘The Blue Dot’ internet çevresinde örülmüş ekolojik ve epistemolojik ağlar üzerine spekülasyonları ele alırken, kullanıcıların dijital sunucularla etkileşiminin gerçek zamanlı bir işaretini temsil ediyor. Aynı zamanda film boyunca Dünya gezegenini ve okyanusları, internet için görsel bir metafor olarak sunuluyor.

Uzun vadeli araştırma sürece ve deneysel filmlerin ardından ‘Models for Environmental Literacy’ kısa filminde yapay zekaların alternatif bir çevre algısına nasıl sahip olabileceğini spekülatif bir şekilde gösteriyor.

Craft Net, sanayi sonrası toplumlarda özellikle çağdaş yaratıcı üretimler için zanaatların potansiyelini ortaya çıkarmak amacıyla katılımcı eylem araştırmaları yoluyla şehirlerin zanaat kültürünün haritasını çıkarmayı hedefleyen uluslararası bir dijital platformdur. Sanatçı Bilal Yılmaz ve küratör Lydia Chatziiakovou tarafından, el sanatları ve sosyal içerikli sanat pratikleri üzerine uzun vadeli araştırmalarını birleştirerek geliştirildi. İlk olarak, hem diyalog hem de pratikte sürdürülebilirlik ve ekonomik kalkınmaya odaklanan projeleri teşvik etmek amacıyla Melisa Tapan tarafından uluslararası bir 'residency' programı olarak kurulan Gate 27'de kavramsallaştırıldı. Craft Net, zanaatların özünü, çağdaş ve sürdürülebilirlik kelimelerinin anlamını ve teknolojinin bir amaç yerine bir araç olarak kullanımını sorgulayarak, zanaatları sanatsal/yaratıcı üretimler için bir araç ve sosyal olarak sürdürülebilir bir araç olarak yeniden tasavvur ediyor ve şunu soruyor: “Yeni kamusal alanın doğası nedir, sanat ve aktivizm buna nasıl katkıda bulunabilir?